Bloemenséance

(De Standaard 25/10/07)


Een schofterige griep heeft me al enkele dagen in zijn greep. Het soort dat ervoor zorgt dat de ruggengraat van rubber lijkt en het hoofd aanvoelt alsof iemand er een kassei in heeft gestopt, een kassei gewikkeld in een klamme dweil.
Een unieke kans om laptop en gsm aan de kant te gooien en geheel incommunicado reeds in de voormiddag onder een dekentje voor de televisie te gaan liggen. Uiteraard dient hierbij uitgebreid aan zelfbeklag te worden gedaan tegenover de huisgenoten, alsof het hier om een dodelijke ebolabesmetting gaat en niet om een druipneus, een keel die aanvoelt alsof ik daarnet een ruwe monnikspij heb opgegeten en een hoest waarmee ik een pekinees een hartaanval kan bezorgen.

Zo komt het dat ik in de late namiddag - mijn vrouw had net verse kippensoep gemaakt, de kinderen werden de deur uit gestuurd en gingen in de buurt lijm snuiven of wat het ook is wat pubers tegenwoordig doen - nietsvermoedend naar VijfTV zapte, waar My Mind & Body net van start ging. Voor wie het niet kent: volgens de website is dit een 'astrologisch-en wellnessprogramma dat aandacht heeft voor alles wat je goed in je vel doet voelen...'. Het heeft in elk geval geen aandacht voor weldenkendheid, wetenschap of de werkelijkheid tout court. Ik was op slag genezen. Wellicht de adrenaline die plots doorheen mijn lijf raasde terwijl ik dacht: de verantwoordelijken hiervoor moesten met breekmessen worden bewerkt en bloedend in een bos worden achtergelaten.

My Mind & Body pakt uit met vijf zelfverklaarde 'specialisten': Ilse Van Dun (medium), Zus Luyckx (astrologe), Griet Hutsebaut (paranormale genezeres), Huguette Vandenweghe (herboriste en aromatherapeute) en Christiane De Maeyer ('psychologisch consultant') die zonder enige tegenspraak van presentatrice Ann Ceurvels hun onzin mogen komen verkondigen. Ann springt hiermee fluks naar de top van de tot voor kort door Ingeborg aangevoerde lijst van BV's Die Helemààl Zot Zijn Geworden. Tenzij ze haar betrokkenheid spéélt. In dat geval ligt er vast een Platteau-prijs in het verschiet voor Ann.

Iedereen heeft het recht om nonsens te spuien. Maar wanneer goedgelovige kijkers worden aangespoord om 'meteen contact op te nemen met onze astrologen' via sms en een 0900-nummer, tegen een kloek tarief uiteraard, dan sprint het woord 'oplichterij' naar voren, die aan de meet het goud pakt met een ruime voorsprong op 'vrijheid van meningsuiting' (zilver) en 'onschuldig amusement' (brons).

In de aflevering die ik heb gezien hield Ilse Van Dun een 'bloemenséance'. Het komt hierop neer, dat er contact wordt gezocht met de doden via een bloem die het medium in de hand houdt. Ik verzin dit niet. Een bloemenséance! Waarom geen américain préparé-séance, waarbij via charcuterie een link met gene zijde wordt gelegd? Evenmin lieg ik wanneer ik zeg dat actreuse Hilde Gijsbrechts - u misschien bekend van Wittekerke - zich door het wijf Van Dun liet wijsmaken dat ze middels de onschuldige flora in haar hand contact had met Hildes overleden vader. Het werd allemaal heel emotioneel, klef, tenenkrullend gênant en vooral: je kon de bullshit bijna ruiken. Zelden iemand zo smerig zien parasiteren op de goedgelovigheid en de emotionele labiliteit van het slachtoffer. Op het forum van VijfTV plaatste een van de believers achteraf zonder het te beseffen een bericht dat naar de kern van de zaak ging: '...Dit was zo mooi en herkenbaar... Bij momenten dacht ik: dit had mijn eigen overleden vader kunnen zijn... Veel liefs & warmte, Marieke'. Inderdaad Marieke, wat die troela daar zat te wauwelen was zo algemeen, zo voorspelbaar en doorzichtig, dat iederéén die onlangs zijn vader heeft verloren er vast en zeker iets in herkent. Dat is precies de truc van dit soort charlatans. Die kol Van Dun moest zich schamen, zoals ze de compleet gebouleverseerde Hilde Gijsbrechts daar praatjes op de mouw zat te spelden.

Duizend columns over charlatanerie en paranormale stierenstront kunnen het echter nooit halen tegen één uitzending van My Mind & Body, dat is de jammere realiteit. Volgens de believers zijn alle sceptici immers cynische misantropen die niet 'open staan' voor de wonderlijke wereld van het paranormale. Al die opgewekte positivo's die het spirituele en het paranormale omarmen, maken zichzelf graag wijs dat ze de wereld kunnen beïnvloeden, dat ze meer weten, beleven en meer te zeggen hebben dan in werkelijkheid het geval is. Wij sceptici zien de wereld zoals hij is. We geloven de politici niet tot ze doen wat ze hebben beloofd, we vertrouwen niemand die iets beweert dat wetenschappelijk niet is aan te tonen, we geloven zeker de reclame niet en vooral: we weten heel goed dat we bitter weinig invloed op de wereld hebben. We zijn niet cynisch en depressief, we zijn helderziend in de correcte betekenis van het woord.